Kiezen onze ministers voor Gezondheid of voor Geld? De beslissing is nakende!
Moeilijk dossier?
De laatste weken is Ventilus terug hot item in de pers. Het is duidelijk dat de beslissing heel dichtbij komt. Plots heeft iedereen, ook zij die er nu als het ware voor het eerst van horen, hun mening over het project. Burgerplatform BLE403 zet zich echter al drie jaar in voor de gezondheid en de leefomgeving van de omwonenden.
Vandaag sprak de intendant voor het eerst sinds zijn conclusies eind februari zijn neergelegd. Enkel bovengronds op wisselstroom wordt voldaan aan alle plandoelstellingen van Ventilus. En laat het nu dat zijn wat we gevraagd hebben in ons verzoekschrift in oktober 2020. De vraag om een aantal plandoelstellingen los te laten, maar op een andere manier te voorzien, werd ook ondersteund door de burgermeesters. En daar kregen we geen antwoord op ! We kunnen alleen maar speculeren onder wiens druk de intendant nu plots in de pers vertelt dat bovengronds de enige oplossing is.
Er zijn ondertussen zoveel argumenten, feiten en bewijzen verzameld dat een ondergrondse verbinding op gelijkstroom wel degelijk kan. Het lijkt bijna onmogelijk dat de Vlaamse regering zou kiezen voor een goedkopere oplossing waarbij ze de gezondheid van duizenden mensen op het spel zou zetten. Het project maakt deel uit van de energietransitie en deze kost geld. Dat de hoogspanning ondergronds op gelijkstroom wel degelijk technisch haalbaar is staat ook in het eindrapport van de intendant dat nu bij alle ministers van de Vlaamse regering terecht gekomen is, naast het feit dat er dringend normering en metingen moeten komen !
“Burgerverzet, rechtszaken en electorale schade dreigen van de West-Vlaamse hoogspanningslijn Ventilus een nieuw hoofdpijndossier voor de Vlaamse regering te maken” schrijft men deze week in de pers (De Tijd, 12 mei). Ook minister Demir, die binnenkort de knoop moet doorhakken, liet zich deze week horen in het Vlaams Parlement: “Het is een heel, heel moeilijk dossier. Het is zeker niet mijn bedoeling nodeloos te rekken, maar ik vind dit het moeilijkste dossier dat de voorbije twee jaar op mijn tafel heeft gelegen (Focus-WTV 3 mei).
De oplossing is eenvoudig.
Voor ons omwonenden is het eenvoudig, Ventilus moet ondergronds op gelijkstroom, zeker nu bewezen is dat het kan.
•Dat het kan, is een duidelijke conclusie in het rapport van de intendant dat nu bij alle ministers van de Vlaamse regering is. Wij moeten het voorlopig nog doen met wat we in de pers lezen.
•In Duitsland en in andere landen is gezondheid prioriteit en gelijkstroom ondergronds is er standaard geworden. De SuedOstlink in Duitsland zal door 50 Hertz, het bedrijf waar Elia deel van uitmaakt, aangelegd worden over een lengte van 600 km ! Waarom kan dit dan hier niet? Dit vroeg minister Demir zich vandaag ook af in de Zevende Dag. Men realiseert er een stopcontact op zee + 600 km gelijkstroom ondergronds voor 2.4 miljard euro.
•Ook het alternatief dat door onafhankelijk onderzoeker Filip Vanaecken werd uitgewerkt, houdt rekening met de mogelijke uitval van de lijn en is zelfs toekomstgericht waarbij er nog extra ondergrondse kabels kunnen bijgelegd worden.
Hoe kan men dit nog negeren? Kiezen voor bovengronds als het zwart op wit bewezen is dat ondergronds technisch kan? Nee!
Wij zijn helemaal niet tegen het project Ventilus! Een project dat groene duurzame energie vervoert, daar kan niemand toch tegen zijn? We gaan enkel niet akkoord met de manier waarop de elektriciteit vervoerd wordt. Ventilus mag geen voorbijgestreefd project worden. Ventilus moet een voorbeeld zijn van hoe je groene energie toekomstgericht op een gezonde en milieuvriendelijke manier kan vervoeren. Pas dan kunnen duizenden jobs gecreëerd worden, om deze techniek dan overal ter wereld toe te passen, zoals bij de windmolens op zee.
Gezondheid
Terwijl heel wat politici opkomen voor de belangen van hun burgers, zijn er ook politici die zomaar wat zeggen. Ze kennen niets van het dossier, maar ze beweren toch: “De gezondheidsargumenten zijn niet overtuigend”. Ja, ze zijn er, de politici die de gezondheid van hun burgers willen opofferen voor het grote geldgewin. Dat maakt ons bang en bezorgd.
Maar we zijn er van overtuigd dat minister Demir onze bezorgdheid echt wel begrepen heeft. Wij hebben er alle vertrouwen in dat ze een beslissing zal nemen waarbij gezondheid op de eerste plaats komt te staan.
Dat de bezorgdheid groot is, dat ziet iedereen die vanuit het binnenland doorheen West-Vlaanderen rijdt. Er zijn wel 200 van grote spandoeken en bij ieder huis in de zoekzone kan je wel een klein bord of raamaffiche zien.
Voorzorgsprincipe
Ventilus werd deze week, door een journalist die zich duidelijk niet verdiept had in de materie, vergeleken met twee bestaande hoogspanningslijnen in België die onlangs een vergunning kregen voor een zwaardere belasting. Deze vergelijking gaat helemaal niet op. Het grote verschil tussen Ventilus en andere bestaande luchtlijnen is enerzijds het soort lijn en grote verschil in belasting en anderzijds het voorzorgsprincipe dat moet worden toegepast bij nieuwe hoogspanningsverbindingen.
De bestaande luchtlijnen waarvan sprake zijn verbindingen in ons bestaande net. Maar ook om een verschuiving in de herkomst van de te verdelen stroom aan te kunnen. Deze zullen nooit maximaal belast worden. Ventilus daarentegen is een nieuwe toevoerverbinding op de huidige netwerkverbinding waarop nu reeds voorgesteld wordt om tot 6 GigaWatt op aan te sluiten. Dat zal op termijn tot 8 GigaWatt of meer oplopen omdat de windmolencapaciteit en de internationale connecties op zee sterk zullen verhogen. Dit is dus een gigantisch verschil in vermogen en de straling die daarbij ontstaat is immens.
Het wettelijk voorzorgsprincipe moet van toepassing zijn bij nieuwe hoogspanningsverbindingen.
Er is al lang een statistisch verband bewezen tussen straling en kinderleukemie. Maar ook meer kans op hersentumoren bij volwassenen. En er is meer onvruchtbaarheid bij vrouwen die in een straal van een kilometer wonen. Als je zeker weet dat nu reeds een statistisch verband is, maar de oorzaak nog niet kan uitgelegd worden, dan moet het voorzorgsprincipe toegepast worden! Niemand weet hoe het komt dat de straling kanker veroorzaakt. Dat maakt het allemaal nog bedreigender.
Van roken, asbest en PFOS wist men dat voor kort ook niet, met nu alle gevolgen van dien. Bij de recent vergunde uitbreiding van de twee bestaande hoogspanningslijnen in België past men het voorzorgsprincipe reeds toe. Een school of een crèche onder een hoogspanningslijn kan zelfs niet meer. Maar dan zou men een gezin met kinderen wel onder een hoogspanningslijn laten wonen en werken?
Zie ook deze brief van bezorgde ouders die zich afvragen wat de ministers zullen beslissen. Zullen de ministers de gezondheid van hun zoontje in gevaar brengen omdat zij geld belangrijker vinden dan gezondheid?
Straling
Kom je vlak onder de hoogspanningslijn Ventilus te wonen? Bij maximale belasting zal je aan een straling van 37 µT (microtesla) blootgesteld worden zo blijkt uit een berekening van de Dienst Omgeving. De chronische waarde waarbij gezondheidseffecten vastgesteld werden is 0,4µT. De WHO vraagt om 0,3-0,4 µT niet te overschrijden en ook dit was de conclusie van ons overleg met de intendant en zijn experten.
Elia vraagt dus om deze grens tot 100x te overschrijden! Dit is bijna opzettelijk gezondheidsbeschadiging veroorzaken! Bij Elia weten ze dat ook en daarom gaven ze aan ons en aan de intendant bijna geen informatie. Hun medewerking was de hele tijd verwaarloosbaar! Mails en vragen aan Elia worden niet meer beantwoord.
Kan het nog duidelijker dat bovengronds met dergelijke stralingswaarde geen optie is? In de zone die getroffen wordt met meer dan 0,4 µT staan zeker zestig huizen zegt Elia. Ze houden echter GEEN rekening met de huizen die onder de bestaande lijnen liggen die door Ventilus zullen verzwaard worden. Wat gaat men doen met het centrum van Deerlijk, Bavikhove of Izegem, waar Ventilus nu gepland is ? Hoeveel huizen, gezinnen zijn dat?
In de vergunning voor de verzwaring van twee bestaande hoogspanningslijnen die onlangs door minister Demir werd goedgekeurd vraagt ze wel voorzorgsmaatregelen te nemen om langdurige blootstelling van kinderen aan meer dan 0,4 microtesla te vermijden. Heel goed voornemen. Hoe zal dit gemeten worden en is dit realistisch? Voor Ventilus zeker niet, gezien de zeer hoge belasting. Trouwens, wie controleert er dit? Momenteel is er in België geen wetgeving en handhaving voor deze straling. Daarom ijveren wij al drie jaar voor wetgeving, permanente metingen en controle bij deze lijnen.
Elia houdt veel verborgen.
Elia heeft de laatste paar weken nog eens alles in het werk gesteld om hun bovengronds project bij minister Demir goed te praten. De voorbije drie jaar wilden ze geen millimeter opschuiven naar onze kant en deden ze geen enkele moeite om het ondergrondse project te onderzoeken. Plots, enkele weken voor de beslissing, konden ze dat blijkbaar wel. In hun presentatie die ze aan de ministers bezorgden, stelden ze een ondergronds project voor en kleefden daar zelfs een kostprijs op. 1.6 miljard voor bovengronds en 6.4 miljard voor ondergronds. Met de gigantisch hoge staalprijzen zou je denken dat het project in gelijkstroom goedkoper wordt, aangezien alle pylonen (staal) wegvallen . Ondergronds op gelijkstroom zou 4.8 miljard € extra kosten. Ondertussen pakten ze ook uit met een extra kostprijs van de elektriciteit voor ieder gezin. Even een snelle rekenoefening: 20€per gezin x 35 jaar / 3500 kWh x 83 TWh (verbruik België) = 16.8 miljard €. Maakte Elia een rekenfoutje? Niemand krijgt uitleg waar ze hun bedragen halen, ook de intendant niet. Maar maakt deze kostprijs nu net geen deel uit van de energietransitie waar de federale regering naar toe wil ? Het enige argument dat nu overblijft is financieel. Elia kiest geld boven gezondheid! Wat doet de Vlaamse regering ?
Ook de Vlaamse regering ergert zich aan de plotse bocht van Elia. In de Vlaamse regering bestaat grote ergernis over de ‘weinig transparante’ manier van werken bij Elia. Uit het rapport van de intendant blijkt dat het onmogelijk is de kostprijs van de ondergrondse variant op dit moment te ramen, klinkt het. Tegelijk blijkt dat een ondergrondse kabel technisch wel kan, terwijl Elia het tegendeel beweert (De Tijd, 12 mei 2022)
Ons besluit
Het rapport van de intendant is duidelijk, ondergronds op gelijkstroom is mogelijk en wordt nu zelfs bevestigd door het rapport van de intendant en door Elia. Er moet een oplossing komen die de windenergie op zee ontsluit.
Als we dit snel en duurzaam willen realiseren, dan moet het ondergronds op gelijkstroom gebeuren. Blijven hangen in de bovengrondse optie, zal er alleen maar voor zorgen, dat we gedwongen worden om te doen wat we niet willen doen. Dan moeten we zelf via juridische weg ervoor zorgen dat onze gezondheid prioriteit krijgt. Daar zijn we met alle burgerplatformen, het ondernemersplatform en de burgemeesters vastberaden in.
ER ZIJN MAAR EEN PAAR MOMENTEN IN EEN MENSENLEVEN WAAR WE ECHT EEN VERSCHIL KUNNEN MAKEN VOOR DE GEMEENSCHAP. NU IS DIT ZO’N MOMENT. WE HOPEN DAN OOK DAT DE JUISTE KEUZES ZULLEN GEMAAKT WORDEN VOOR ONZE GENERATIE EN DEGENEN DIE DAAROP VOLGEN.
Het Burgerplatform Leefbaar E403